به گزارش سلامت نیوز به نقل از aol، با سرد شدن هوا، بسیاری از ما ممکن است دچار تب، گلودرد، سرفه یا گرفتگی بینی شویم. در چنین مواقعی سراغ داروهای بدون نسخه (OTC) می‌رویم تا سریع‌تر احساس بهتری پیدا کنیم. اما وقتی با قفسه‌های پر از دارو در داروخانه روبه‌رو می‌شویم، انتخاب درست می‌تواند گیج‌کننده باشد.
واقعیت این است که داروهای سرماخوردگی و آنفلوآنزا عفونت را درمان نمی‌کنند، اما می‌توانند علائم را کاهش داده و دوران بیماری را راحت‌تر کنند. کارشناسان دارویی GoodRx توصیه‌هایی ارائه کرده‌اند تا بتوانید مناسب‌ترین دارو را برای علائم خود انتخاب کنید.
نکات کلیدی
-
بیشتر داروهای بدون نسخه حاوی ترکیبات مشابهی هستند؛ برخی به‌صورت تکی و برخی در قالب داروهای ترکیبی برای تسکین چند علامت هم‌زمان عرضه می‌شوند.
-
ترکیبات رایج شامل استامینوفن (Tylenol)، دکسترومتورفان (Delsym) و فنیل‌افرین (Sudafed PE) هستند که به ترتیب تب، سرفه و گرفتگی بینی را هدف قرار می‌دهند.
-
با بررسی برچسب دارو، می‌توانید از مصرف هم‌زمان چند دارو با ترکیبات مشابه جلوگیری کنید.
-
انتخاب بهترین دارو به علائم، سن و وضعیت سلامتی فرد بستگی دارد. مشورت با داروساز می‌تواند راهگشا باشد.
برای تب و بدن‌درد چه بخوریم؟
دو گزینه اصلی برای پایین آوردن تب وجود دارد: استامینوفن و داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن (Advil, Motrin). هر دو علاوه بر کاهش تب، درد عضلانی و سردرد را نیز تسکین می‌دهند.
آسپرین نیز از خانواده NSAIDهاست، اما مصرف آن برای کودکان و نوجوانان زیر ۱۹ سال توصیه نمی‌شود؛ زیرا ممکن است خطر سندروم رای (Reye’s syndrome) را افزایش دهد.
زمان اثرگذاری:
-
استامینوفن: بین ۱۵ تا ۶۰ دقیقه
-
ایبوپروفن: حدود ۲۰ دقیقه تا دو ساعت (کپسول‌های ژلی سریع‌تر اثر می‌گذارند)
-
آسپرین: حدود ۱۵ دقیقه
هشدار:
مصرف زیاد استامینوفن می‌تواند باعث آسیب کبدی شود و دوز بالای NSAIDها ممکن است به معده و کلیه آسیب برساند. در صورت داشتن بیماری زمینه‌ای یا مصرف داروهای دیگر، حتماً با پزشک مشورت کنید.
برای سرفه چه دارویی بهتر است؟
دو ترکیب رایج در داروهای ضدسرفه عبارت‌اند از:
-
دکسترومتورفان (Delsym): مهارکننده رفلکس سرفه، مناسب برای سرفه خشک
-
گایافنزین (Mucinex): رقیق‌کننده خلط، مناسب برای سرفه‌های خلط‌دار
زمان اثرگذاری:
-
دکسترومتورفان: ۱۵ تا ۳۰ دقیقه
-
گایافنزین: حدود ۳۰ دقیقه
مصرف داروهای ضدسرفه برای کودکان زیر ۴ سال توصیه نمی‌شود. جایگزین‌های طبیعی مانند عسل (برای کودکان بالای یک‌سال) یا دستگاه بخور سرد می‌تواند مؤثر باشد.
درمان گرفتگی بینی
گزینه‌های موجود شامل داروهای خوراکی و اسپری‌های بینی هستند:
خوراکی‌ها:
-
سودوافدرین (Sudafed)
-
فنیل‌افرین (Sudafed PE)
اسپری‌ها:
-
اکسیمتازولین (Afrin)
-
فنیل‌افرین (Neo-Synephrine)
اسپری‌های بینی در ۲ تا ۱۰ دقیقه اثر می‌گذارند اما نباید بیش از سه روز متوالی استفاده شوند؛ زیرا باعث «بازگشت گرفتگی» می‌شوند.
سودوافدرین مؤثرتر است، ولی می‌تواند بی‌خوابی ایجاد کند و باید از داروخانه با ارائه کارت شناسایی تهیه شود.
درمان آبریزش بینی
آنتی‌هیستامین‌ها می‌توانند به خشک شدن ترشحات کمک کنند. گزینه‌ها شامل:
-
آزلستین (Astepro Allergy): اسپری بینی سریع‌الاثر (۱۵ تا ۳۰ دقیقه)
-
دیفن‌هیدرامین (Benadryl) و دوکسیلامین (Unisom): قرص‌های قدیمی‌تر که ممکن است خواب‌آور باشند
-
آنتی‌هیستامین‌های غیرخواب‌آور مانند لوراتادین (Claritin) برای سرماخوردگی مؤثر نیستند.
داروهای مناسب برای شب
اگر به‌دنبال دارویی هستید که در خواب اختلال ایجاد نکند، باید مراقب ترکیبات محرک باشید.
- داروهای روزانه معمولاً حاوی سودوافدرین یا فنیل‌افرین‌اند که باعث بی‌خوابی می‌شوند.
- داروهای مخصوص شب اغلب دارای ترکیبات خواب‌آور مانند دیفن‌هیدرامین، دوکسیلامین یا دکسترومتورفان هستند. برخی از این داروها حاوی الکل نیز می‌باشند که برای همه مناسب نیست.
راهنمای انتخاب هوشمندانه دارو
- برچسب دارو را با دقت بخوانید. بسیاری از محصولات مشابه‌اند و تنها نامشان فرق دارد.
- داروهای ژنریک یا برند فروشگاه را انتخاب کنید. همان اثربخشی را دارند و ارزان‌ترند.
- از داروهای ترکیبی غیرضروری پرهیز کنید. ممکن است دارویی مصرف کنید که برای علائم شما لازم نباشد.
- در موارد خاص حتماً با پزشک مشورت کنید:
-
سالمندان بالای ۶۵ سال
-
زنان باردار
-
کودکان زیر ۵ سال
-
افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف
داروهای بدون نسخه می‌توانند علائم سرماخوردگی و آنفلوآنزا را کاهش دهند اما درمان قطعی نیستند. پیش از خرید، به ترکیبات دارو توجه کنید تا از مصرف بی‌مورد داروها جلوگیری شود.
در نهایت، اگر علائم شدید یا طولانی‌مدت دارید، بهتر است با پزشک یا داروساز مشورت کنید.
جدول راهنمای انتخاب بهترین دارو برای علائم سرماخوردگی و آنفلوآنزا
| علامت اصلی | داروی پیشنهادی (نام عمومی) | نام تجاری رایج | زمان اثرگذاری تقریبی | نکات مهم و هشدارها |
| تب و بدن‌درد | استامینوفن / ایبوپروفن | Tylenol / Advil / Motrin | ۱۵ تا ۶۰ دقیقه | از مصرف هم‌زمان چند داروی حاوی استامینوفن خودداری کنید؛ دوز بالا ممکن است به کبد آسیب بزند. |
| سرفه خشک (بدون خلط) | دکسترومتورفان | Delsym / Robitussin DM | ۱۵ تا ۳۰ دقیقه | برای سرفه‌های خشک مناسب است. برای کودکان زیر ۴ سال توصیه نمی‌شود. |
| سرفه خلط‌دار (مرطوب) | گایافنزین | Mucinex / Robitussin | حدود ۳۰ دقیقه | مایعات زیاد بنوشید تا اثر دارو بیشتر شود. |
| گرفتگی بینی (احتقان) | سودوافدرین / فنیل‌افرین / اکسیمتازولین (اسپری) | Sudafed / Sudafed PE / Afrin | خوراکی: ۳۰ دقیقه – اسپری: ۲ تا ۱۰ دقیقه | اسپری را بیش از ۳ روز استفاده نکنید؛ در فشار خون بالا با پزشک مشورت شود. |
| آبریزش بینی و عطسه | آنتی‌هیستامین‌ها (دیفن‌هیدرامین / دوکسیلامین / آزلستین) | Benadryl / Unisom / Astepro | ۱۵ تا ۳۰ دقیقه | باعث خواب‌آلودگی می‌شوند؛ هنگام رانندگی یا کار دقیق مصرف نشود. |
| علائم ترکیبی (چند علامت هم‌زمان) | ترکیبات چندمنظوره شامل استامینوفن + دکسترومتورفان + فنیل‌افرین | NyQuil / DayQuil / Theraflu / Mucinex All-in-One | ۱۵ تا ۴۵ دقیقه | از مصرف چند داروی ترکیبی هم‌زمان خودداری کنید تا دوز بیش از حد نشود. |
| سرماخوردگی شبانه (برای خواب بهتر) | ترکیبات شبانه حاوی دیفن‌هیدرامین یا دکسترومتورفان | NyQuil / Unisom Nighttime | ۲۰ تا ۴۵ دقیقه | برای استفاده شب مناسب است؛ در طول روز باعث خواب‌آلودگی می‌شود. |
نظر شما